γράφω ακατάπαυστα ποιήματα

(αλλά και «ποιήματα») επί παντός επιστητού

Ντίνος Σιώτης, από την ανέκδοτη συλλογή «Σχεδόν αύριο»

.

Ντίνος Σιώτης, Αθέατος εχθρός, εκδ. Κοινωνία των (δε)κάτων

Ήταν ο Δ.Ν. Μαρωνίτης, νομίζω, που είχε κάποτε εισηγηθεί τη διάκριση μεταξύ ποιητών που γράφουν ποιήματα και ποιητών που γράφουν ποίηση. Ο Καβάφης, με τα 154 μετρημένα ποιήματά του, και ο Ρίτσος, με τις εκατόν εξήντα, αν δεν κάνω λάθος, συλλογές του, αποτελούν χαρακτηριστικές περιπτώσεις των δύο αυτών κατηγοριών, μολονότι η διάκριση δεν είναι κυρίως ποσοτική – στη μία περίπτωση η ποίηση κυλάει όπως ο ωκεανός ανάμεσα στους στίχους, ενώ στην άλλη προσφέρεται σε συμπυκνωμένες, θα λέγαμε, δόσεις. Ο Ντίνος Σιώτης, πάντως, με τριάντα δύο ποιητικές συλλογές δημοσιευμένες, που κατά δήλωσή του αποτελούν το 10% περίπου του συνολικού του έργου, ανήκει σίγουρα στη δεύτερη ομάδα. Είναι ο κατεξοχήν ποιητής μας που ζει και γράφει ταυτόχρονα, χωρίς κάποια από τις δύο «δραστηριότητες» να προηγείται της άλλης.    

Βασικό, εξάλλου, χαρακτηριστικό της ποιητικής του είναι η προσήλωσή του στην επικαιρότητα και την καθημερινότητα. Οι μεγάλες ιδέες, οι μεταφυσικές έννοιες, τα αφηρημένα ουσιαστικά γενικά απουσιάζουν από αυτή την ποίηση, το μεγαλύτερο ίσως μέρος της οποίας εμπνέεται και τρέφεται από το εφήμερο και το οικείο, από τα γεγονότα του δημόσιου βίου περισσότερο και τον αντίκτυπό τους στη ζωή όλων, παρά από την εσωτερική ζωή του ποιητή και μόνο. «Όχι / μεταφυσικές αρλούμπες ούτε διακανονισμό της / παγκόσμιας τάξης», σημειώνει σε ένα παλιότερο ποίημά του.  

Ο Αθέατος εχθρός, η πιο πρόσφατη συλλογή του, γράφτηκε στην Αθήνα και στην Τήνο από τις 4 έως τις 27 Μαρτίου 2020. Θέμα των ποιημάτων είναι η πανδημία που αντιμετωπίζει ο πλανήτης, το πρώτο της κύμα δηλαδή, την οποία ο ποιητής βιώνει και σχολιάζει σε στίχους. Η συλλογή ολόκληρη είναι η αντίδραση και η σανίδα σωτηρίας του απέναντι στον κορωνοϊό. Η περιγραφή της σωτήριας καθημερινότητας τού ποιητή δεν τον απομακρύνει όμως από την κοινωνία. Τα πάθη είναι κοινά. Αν στα μισά του ποιήματα ο Σιώτης χρησιμοποιεί το πρώτο ενικό πρόσωπο, τα άλλα μισά είναι γραμμένα στο πρώτο πληθυντικό. Ούτε στιγμή δεν βγάζει τον εαυτό του απ’ έξω.   

Περνάω καλά με τον εγκλεισμό, έχω βάψει

όλα τα ζευγάρια τα παπούτσια μου τέσσερις

φορές το καθένα, τα πόμολα, τα τζάμια και

.

οι καθρέφτες γυαλίζουν, λύνω τα Sudoku

και των δύο εφημερίδων και μετά πιάνω τα

σταυρόλεξα, κάνω τουλάχιστον τρία κολάζ

.

στην καθισιά μου, κάνω πολλές βόλτες και

ταΐζω πολλές γάτες, γράφω και μια χούφτα

ποιήματα όταν βρίσκω σκούρα τα πράματα

Τα σταθερά χαρακτηριστικά της ποιητικής του Σιώτη, που η κριτική έχει ήδη επισημάνει, εμφανίζονται και σε αυτή τη συλλογή: η οργάνωση των ποιημάτων σε στροφές των τριών στίχων, η έλλειψη στίξης (ή η παρουσία παραπλανητικής στίξης), η ρυθμική εκτύλιξη της φράσης, όπως επίσης η προφορικότητα του λόγου, η ειρωνεία και ο αυτοσαρκασμός, το χιούμορ και ο ρεαλισμός, ο αναπάντεχος λυρισμός και η αυτοαναφορικότητα, οι υπερρεαλιστικές διαφυγές. Ο Σιώτης, αδιαφορώντας κατά τα φαινόμενα για την ποιητική αθανασία και ποντάροντας στο παρόν, φέρνει την ποίηση στην καθημερινότητα.

Καλημέρα σε όλους, δεν είμαι αισιόδοξος ότι

θα με καταλάβει κανείς ή ότι θα καταλάβουν

οι πολλοί ποια εξέλιξη θα έχει ο κορωνοϊός,

.

δεν είμαι αισιόδοξος ότι θα μας λείψουν οι

απαισιόδοξοι και οι μαυραγορίτες ή ότι θα

υπάρξουν ηγέτες που θ’ αμφισβητήσουν το

.

οικονομικό μοντέλο που γεννά ανισότητες,

στην πανδημία επικρατούν τα παράσιτα,

αλλά γενικά δεν είμαι απαισιόδοξος.

.

Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος